ไหมขัดฟัน มีประโยชน์อะไร มีข้อควรรู้และอันตรายอย่างไรบ้าง
ไหมขัดฟัน (Dental Floss) คือ อุปกรณ์สำหรับใช้งานดูแลสุขภาพช่องปาก ทำความสะอาดได้ทั้งฟันและลิ้น รวมถึงซอกต่าง ๆ ภายในช่องปากด้วย โดยลักษณะของไหมขัดฟันจะเป็นเหมือนเส้นด้ายขนาดเล็ก นิยมนำมาใช้ขัดฟันเมื่อพบว่ามีเศษอาหารติดตามซอกฟัน ใช้แทนไม้จิ้มฟันที่อาจเข้าถึงบางส่วนของซี่ฟันที่มีช่องว่างน้อยได้ยากกว่า
ต้นกำเนิดเดิมทีของไหมขัดฟันเชื่อว่าเกิดขึ้นในช่วงปี ค.ศ. 1815 ทันตแพทย์ได้พยายามรณรงค์ให้มีการใช้ไหมขัดฟันที่ผลิตมาจากเส้นไหมเคลือบด้วยขี้ผึ้ง เพื่อให้ลื่น และง่ายต่อการใช้ ต่อมาเริ่มมีการแนะนำให้แปรงฟันวันละ 2 ครั้ง แล้วตามด้วยการใช้ไหมขัดฟันวันละ 1 ครั้ง และมีการผลิตอุปกรณ์ชนิดนี้จากไหมไนลอนเพิ่มขึ้นในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 มีการจดสิทธิบัตรในเวลาต่อมา โดยบริษัท Johnson & Johnson และเข้าสู่ตลาดการดูแลสุขภาพเหงือกและฟันตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา ก่อนจะเริ่มแพร่หลาย มีวัสดุที่หลากหลายมากขึ้นในปัจจุบัน
ประโยชน์ของไหมขัดฟัน
1.ไหมขัดฟันออกแบบมาเพื่อใช้กำจัดเศษอาหารที่อยู่ภายในซอกฟัน ซึ่งการแปรงฟันเข้าถึงได้ยาก
2.ทำหน้าที่กำจัดเอาเศษหินปูนบาง ๆ ที่เคลือบตามผิวฟันให้หลุดออกไป ลดการเกิดคราบหินปูนในระยะยาว
3.ช่วยทำความสะอาดช่องฟันซี่ท้าย ๆ ได้ดี เพราะส่วนใหญ่แปรงฟันมักเข้าไม่ถึง
4.ลดโอกาสเกิดฟันผุให้น้อยลง เพราะเศษอาหารถูกกำจัดออกไปจนหมด ทำให้แบคทีเรียในช่องปากลดลงตามมา
5.ใช้ขูดลิ้นเพื่อกำจัดกลิ่นปากอันไม่พึงประสงค์ได้แทนการใช้แปรงฟัน
6.ช่วยลกลิ่นปากที่มีสาเหตุมาจากเศษอาหารภายในซอกฟัน
7.ป้องกันการเกิดโรคเหงือกอักเสบได้ เพราะสามารถทำความสะอาดได้ลึกถึงส่วนของซอกเหงือก โดยไม่ก่อให้เกิดอันตราย
8.ไหมขัดฟันช่วยทำให้เหงือกมีสุขภาพดี ลดการเสื่อมสภาพของฟันภายในช่องปาก ช่วยลดปัญหาเหงือกร่นจากการแปรงฟันแรง ๆ ได้
9.ใช้ไหมขัดฟันทำเป็นเชือกในยามฉุกเฉินได้ เพราะมีความเหนียวระดับหนึ่ง
10.ไหมขัดฟันที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางขนาดใหญ่สักหน่อย และมีความเหนียว ไม่สามารถดึงขาดได้ง่าย สามารถนำมาใช้ทำราวตากผ้าน้ำหนักเบาได้ ด้วยการทบเส้นไหมเข้าด้วยกัน 2-3 ทบ แล้วนำไปขึง กลายเป็นราวตากผ้าแบบง่าย ๆ แต่ใช้ได้จริง
11.ใช้เป็นเชือกรองเท้าสำรอง กรณีที่เชือกขาด ไหมขัดฟันสามารถผูกให้รองเท้าแน่นขึ้นได้ และใช้งานรับแรงกระแทกได้ดี ไม่ขาดง่าย
12.ใช้แทนเชือกฟางสำหรับให้ต้นไม้เลื้อย ด้วยความบางของเส้นไหมขัดฟัน ทำให้ต้นไม้เลื้อยได้ขึ้นไปเกาะแลดูสวยงาม
13.ทำเป็นที่แขวนกรอบรูปบนผนังได้ ซึ่งใช้แทนเชือกหรือเส้นด้าย
14.ทำเป็นเชือกสำหรับตัดเบเกอรี่ เช่น ขนมปัง เค้ก เป็นต้น โดยไม่เป็นอันตราย เพราะเป็นไหมที่ใช้สำหรับช่องปากอยู่แล้ว
15.ใช้เป็นเชือกผูกผมแทนยางมัดผมในยามจำเป็น ด้วยขี้ผึ้งที่เคลือบอยู่ด้านนอก จะทำให้ไม่หลุดออกจากเส้นผมได้ง่ายนัก
16.ใช้เป็นเชือกผูกซิปกางเกงกับกระดุมเข้าด้วยกัน ช่วยแก้ปัญหาซิปรูดลงมาได้
17.ใช้เป็นเชือกคล้องแฟ้มเอกสาร ป้องกันซองเอกสารไม่ให้เปิดออก จนกระดาษด้านในปลิวหาย
ข้อควรรู้ในการใช้ไหมขัดฟันให้ถูกวิธี
1.ไหมขัดฟันในปัจจุบันจะถูกม้วนอยู่ในกล่องที่สามารถดึงออกมาใช้ด้วยความยาวตามต้องการได้สะดวก ในแต่ละครั้งให้ดึงออกมา ความยาวประมาณ 1 ไม้บรรทัดหรือ 30 เซนติเมตร
2.การใช้ไหมขัดฟันจะต้องม้วนเข้ากับนิ้วกลางทั้งสองข้าง พันไหมกับนิ้วกลางด้านหนึ่งให้เหลือความยาวประมาณ 2 นิ้วสำหรับใช้งาน และใช้นิ้วโป้งจับเส้นไหมเพื่อให้กระชับ
3.ช่วงแรกอาจไม่ค่อยชินกับการใช้ไหมขัดฟันเท่าใดนัก แต่หากใช้ไปนาน ๆ จะเริ่มรู้จังหวะการจับและทำความสะอาดซอกฟันได้ง่ายขึ้น
4.การใช้ไหมขัดฟัน ปกติควรใช้หลังแปรงฟันเสร็จ เพื่อเก็บรายละเอียดเศษอาหารตกค้างอยู่ภายในช่องปากหรือไม่
อันตรายจากการใช้ไหมขัดฟัน
1.ไหมขัดฟันราคาถูก ไม่ได้ประสิทธิภาพ อาจมีสารเคลือบที่เป็นอันตราย ไม่ได้มาตรฐาน เมื่อนำมาใช้งานภายในช่องปาก อาจทำให้รู้สึกระคายเคือง เกิดอันตรายรุนแรงตามมาได้
2.ขนาดของไหมขัดฟันที่มีขนาดใหญ่เกินไป จะเข้าทำความสะอาดซอกฟันได้ยาก หากพยายามดันไหมให้เข้า อาจทำให้ฟันเกิดอาการเจ็บ หรือเกิดแรงกระแทกของไหมไปชนกับเหงือกที่อยู่ในซอกฟัน เป็นแผลบาดเจ็บได้
3.การใช้ไหมขัดฟันขัดแรงจนเกินไป จะทำให้เหงือกอักเสบ บวม รู้สึกเจ็บ และมีเลือดไหลออกมาทุกครั้งได้
4.เมื่อใช้ไหมขัดฟันขัดลึกมากเกินไปภายในช่องเหงือก เสี่ยงที่จะทำให้เหงือกร่นได้
5.คนที่มีซอกฟันชิดมาก อาจใช้งานไหมขัดฟันลำบาก และอาจทำให้เส้นไหมขาดติดอยู่กับซอก ดึงออกได้ยาก
ไหมขัดฟันเป็นอุปกรณ์ที่เรียกได้ว่ามีประโยชน์ และเป็นการคิดค้นที่น่าทึ่ง ด้วยการนำเอาเส้นไหมขนาดเล็กมาใช้เป็นอุปกรณ์สำหรับกำจัดเศษอาหารภายในซอกฟันได้อย่างมีประสิทธิภาพ จนแพทย์ทั้งโลกต่างให้การยอมรับ มีความจำเป็นสำหรับผู้ที่ต้องการดูแลสุขภาพช่องปากให้ดีที่สุด ช่วยป้องกันปัญหาฟันผุ การเกิดโรคเหงือกได้อย่างดีเยี่ยม
