การอบซาวน่า คือ การนั่งหรืออยู่ในห้องที่มีอุณหภูมิสูงและมีความชื้นต่ำหรือสูง โดยมีจุดประสงค์เพื่อให้ร่างกายขับเหงื่อออกมา ซึ่งเป็นวิธีการดูแลสุขภาพที่มีมาอย่างยาวนานตั้งแต่สมัยโบราณ โดยเฉพาะในกลุ่มประเทศแถบสแกนดิเนเวีย
ประเภทของการอบซาวน่า:
- ซาวน่าแบบแห้ง (Traditional Sauna): เป็นการอบตัวในห้องที่มีอุณหภูมิสูง (70-90 องศาเซลเซียส) และมีความชื้นต่ำ (10-20%) ความร้อนส่วนใหญ่มาจากการเผาไหม้ไม้หรือเตาไฟฟ้า
- ซาวน่าแบบอินฟราเรด (Infrared Sauna): เป็นการอบตัวโดยใช้รังสีอินฟราเรดในการให้ความร้อน อุณหภูมิจะต่ำกว่าแบบแห้ง (40-60 องศาเซลเซียส) และมีความชื้นต่ำเช่นกัน
- ซาวน่าแบบไอน้ำ (Steam Sauna): เป็นการอบตัวในห้องที่มีอุณหภูมิปานกลาง (40-48 องศาเซลเซียส) แต่มีความชื้นสูง (100%) ความร้อนมาจากไอน้ำที่เกิดจากการต้มน้ำ
ประโยชน์ของการอบซาวน่า
การอบซาวน่ามีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย ทั้งทางร่างกายและจิตใจ ดังนี้:
1. ผ่อนคลายกล้ามเนื้อและบรรเทาอาการปวดเมื่อย:
- ความร้อนจากการอบซาวน่าช่วยให้กล้ามเนื้อคลายตัว ลดการเกร็ง และบรรเทาอาการปวดเมื่อยตามร่างกาย
- ช่วยเพิ่มการไหลเวียนโลหิต ทำให้กล้ามเนื้อได้รับออกซิเจนและสารอาหารมากขึ้น ส่งผลให้ฟื้นตัวเร็วขึ้น
2. ล้างสารพิษและบำรุงผิวพรรณ:
- การขับเหงื่อช่วยขับสารพิษและของเสียออกจากร่างกาย
- ทำความสะอาดรูขุมขน ลดการอุดตัน และช่วยให้ผิวพรรณดูสดใสขึ้น
3. เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน:
- ความร้อนช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้ร่างกายสามารถต่อสู้กับเชื้อโรคได้ดีขึ้น
4. ลดความเครียดและเพิ่มความผ่อนคลาย:
- ความร้อนและบรรยากาศที่เงียบสงบในห้องซาวน่า ช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย ลดความเครียด และความวิตกกังวล
- กระตุ้นการหลั่งสารเอ็นดอร์ฟิน ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทที่ช่วยให้รู้สึกมีความสุข
5. ช่วยระบบไหลเวียนโลหิต:
- ความร้อนทำให้หลอดเลือดขยายตัว ทำให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น ส่งผลดีต่อสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด
6. เผาผลาญพลังงาน:
- การอบซาวน่าสามารถเผาผลาญพลังงานได้ในระดับหนึ่ง แต่ไม่สามารถทดแทนการออกกำลังกายได้
7. ประโยชน์อื่น ๆ:
- ช่วยบรรเทาอาการหวัดและภูมิแพ้
- ช่วยลดความดันโลหิต (ในบางกรณี)
- ช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น
ข้อเสียของการอบซาวน่า
แม้การอบซาวน่าจะมีประโยชน์มากมาย แต่ก็มีข้อเสียและความเสี่ยงที่ควรระวังเช่นกัน ดังนี้:
- ภาวะขาดน้ำ: การอยู่ในห้องซาวน่าที่มีอุณหภูมิสูงทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำและเกลือแร่ผ่านเหงื่อจำนวนมาก หากไม่ดื่มน้ำทดแทนให้เพียงพอ อาจเกิดภาวะขาดน้ำ ซึ่งมีอาการวิงเวียนศีรษะ อ่อนเพลีย คลื่นไส้ และอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้
- ปัญหาผิวแห้ง: ความร้อนในห้องซาวน่าอาจทำให้ผิวแห้ง หากอบซาวน่าบ่อยเกินไปหรือไม่ได้บำรุงผิวอย่างเหมาะสม
- ความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ: ห้องซาวน่าที่ไม่สะอาดหรือไม่ได้รับการดูแลอย่างถูกสุขลักษณะ อาจเป็นแหล่งสะสมของเชื้อโรค ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อทางผิวหนังหรือทางเดินหายใจ
- ผลกระทบต่อระบบสืบพันธุ์: มีงานวิจัยบางชิ้นชี้ว่าการอบซาวน่าบ่อยครั้งหรือเป็นเวลานานอาจส่งผลต่อคุณภาพของอสุจิในผู้ชาย
- ความเสี่ยงต่อผู้ที่มีปัญหาสุขภาพ: ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง โรคผิวหนัง หรือโรคเบาหวาน ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ตู้อบซาวน่า เนื่องจากความร้อนอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้
- ไม่เหมาะกับสตรีมีครรภ์: การอบซาวน่าในช่วงตั้งครรภ์อาจเป็นอันตรายต่อทั้งแม่และทารกในครรภ์
- อาจทำให้เกิดอาการวิงเวียนหรือเป็นลม: หากอบซาวน่านานเกินไป หรือร่างกายไม่สามารถปรับตัวกับอุณหภูมิที่สูงได้ อาจทำให้เกิดอาการวิงเวียนศีรษะ หน้ามืด หรือเป็นลมได้
ข้อควรระวังในการอบซาวน่า
การอบซาวน่าแม้จะมีประโยชน์ แต่ก็มีข้อควรระวังเพื่อความปลอดภัยและสุขภาพที่ดี ดังนี้:
- ปรึกษาแพทย์ก่อน: หากคุณมีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคผิวหนัง หรือโรคอื่น ๆ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเข้าอบซาวน่า เพื่อประเมินความเสี่ยงและได้รับคำแนะนำที่เหมาะสม
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ: ก่อน ระหว่าง และหลังการอบซาวน่า ควรดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอ เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการวิงเวียนศีรษะ อ่อนเพลีย หรือเป็นลมได้
- จำกัดเวลาในการอบ: ไม่ควรอบซาวน่านานเกินไป โดยทั่วไปไม่ควรเกิน 15-20 นาทีต่อครั้ง และควรพักเป็นระยะ ๆ ระหว่างการอบ
- สังเกตอาการผิดปกติ: หากรู้สึกไม่สบายตัว เช่น วิงเวียนศีรษะ หน้ามืด ใจสั่น คลื่นไส้ หรือหายใจลำบาก ควรหยุดอบทันทีและออกจากห้องซาวน่า
- หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์: การดื่มแอลกอฮอล์ก่อนหรือระหว่างการอบซาวน่าอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะขาดน้ำและปัญหาสุขภาพอื่น ๆ
- ไม่ควรอบซาวน่าขณะท้องว่างหรืออิ่มเกินไป: ควรทานอาหารเบา ๆ ก่อนอบซาวน่าประมาณ 1-2 ชั่วโมง และหลีกเลี่ยงการอบทันทีหลังรับประทานอาหารมื้อหนัก
- ไม่ควรอบซาวน่าติดต่อกันหลายวัน: ควรเว้นระยะให้ร่างกายได้พักผ่อนบ้าง
- สตรีมีครรภ์และผู้สูงอายุ: ไม่ควรอบซาวน่า เนื่องจากอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้
- รักษาความสะอาด: ควรอาบน้ำชำระร่างกายให้สะอาดก่อนและหลังการอบซาวน่า และควรเลือกใช้ห้องซาวน่าที่สะอาดและได้รับการดูแลอย่างถูกสุขลักษณะ
- ข้อควรระวังอื่น ๆ:
- ถอดเครื่องประดับโลหะออกก่อนเข้าห้องซาวน่า เพราะอาจทำให้เกิดการไหม้ได้
- ไม่ควรใช้ผ้าขนหนูที่เปียกชื้น เพราะจะทำให้รู้สึกไม่สบายตัว
- หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของน้ำมันหรือสารเคมี เพราะอาจทำให้เกิดการระคายเคืองผิวได้
การอบซาวน่าอย่างถูกวิธีและระมัดระวัง จะช่วยให้คุณได้รับประโยชน์อย่างเต็มที่และปลอดภัยต่อสุขภาพ
เห็นว่าบทความนี้มีประโยชน์ โปรดแชร์....
