ปฏิทิน (Calendar) คือเครื่องมือ หรืออาจเรียกได้ว่าเป็นระบบที่ใช้ในการเรียกเวลาหรือช่วงเวลา (Calendar System) โดยจะแสดงเป็นวัน, สัปดาห์, เดือน และปี อิงตามการเคลื่อนที่ของวัตถุดวงดาวในทางดาราศาสตร์ เชื่อว่าชนชาติแรกที่คิดค้นเครื่องมือชนิดนี้ขึ้นมาคือชาวบิโลเนียน ใช้ดวงจันทร์เป็นจุดสังเกต ซึ่งก็คือข้างขึ้นข้างแรม จากนั้นชาวอียิปต์ ชาวกรีก และชาวเซเมติกก็เริ่มนำมาใช้ พัฒนาเป็นรูปแบบที่อ่านได้เข้าใจง่ายมากขึ้น ในอดีตจะกำหนดปฏิทินให้มี 355 วันใน 1 ปี ตามหลักจันทรคติ จนกระทั่งถูกเปลี่ยนเป็น 1 ปี มี 365 วัน ซึ่งใช้มายาวนานจนถึงปัจจุบัน
ลักษณะของปฏิทิน มีตั้งแต่แบบกระดาษขนาดใหญ่, แบบตั้งโต๊ะ, แบบกระดาษฉีก และในยุคนี้ยังพัฒนาสู่รูปแบบของปฏิทินดิจิตอล ที่ใช้ไฟฟ้าในการแสดงค่า และการแสดงวันที่ในผ่านระบบมือถือ ซึ่งจะแม่นยำมากและสะดวกมากกว่าในอดีตอีกด้วย
ประโยชน์ของปฏิทิน
1.ใช้สำหรับดูวันที่ เดือน และปี ทำให้รู้ว่าวันนี้เป็นวันที่เท่าไหร่
2.ทำให้รู้ว่าวันไหนที่เป็นวันพิเศษประจำชาติ หรือวันพิเศษสากล เช่น วันปีใหม่, วันลอยกระทง, วันตรุษจีน เป็นต้น
3.ทำให้ทราบล่วงหน้าได้ว่าวันไหนเป็นวันพระ ช่วยให้คนที่ต้องการทำบุญตักบาตรสามารถเตรียมอาหารล่วงหน้าก่อนถึงเวลาได้อย่างถูกต้อง
4.ปฏิทินสามารถใช้กำหนดการนัดหมายต่าง ๆ ร่วมกับผู้อื่นได้ เพื่อให้การนัดพบถูกต้อง ตรงวันเดียวกันไม่คลาดเคลื่อน
5.เนื่องจากปฏิทินมีประโยชน์ และเป็นเครื่องมือที่ใช้ในชีวิตประจำวัน สามารถนำไปออกแบบเป็นของชำร่วย หรือใช้แจกในวันสำคัญต่าง ๆ มอบให้กับแขกได้
6.ปฏิทินสามารถใช้เป็นสมุดบันทึกประจำวัน (Diary) ได้ เพื่อบันทึกข้อมูล หรือความทรงจำต่าง ๆ ที่ต้องการเก็บไว้
7.ปฏิทินสามารถใช้บอกข้างขึ้น ข้างแรม ได้ โดยข้อมูลมักจะมีบอกอยู่ใกล้กับตัวเลขแสดงวันที่ แต่จะมีขนาดเล็กลงมา
8.ปฏิทินที่เป็นรูปแบบดิจิตอล เช่น Google Calendar ที่ได้รับความนิยม เพราะเชื่อมต่อแบบออนไลน์ สามารถใช้บันทึกงาน สิ่งที่จำเป็นต้องทำ สามารถกำหนดการแจ้งเตือนความจำล่วงหน้าได้
9.ปฏิทินแบบออนไลน์ สามารถแชร์กิจกรรมกับทีมงาน เพื่อเป็นการแจ้งให้ทราบโดยทั่วกันอย่างรวดเร็วได้
10.ปฏิทินแบบกระดาษที่มีตัวเลข เมื่อไม่ใช้งานแล้ว สามารถนำมาตัดเป็นรูปทรงของตัวเลขวันที่ เพื่อใช้งานนำไปวางเรียงเป็นเบอร์โทรศัพท์, เลขที่บ้าน หรือนำไปใช้ในงานศิลปะได้
11.กระดาษปฏิทินที่ไม่ใช้แล้ว สามารถนำไปแช่น้ำเพื่อเปลี่ยนเป็นกระดาษสาที่มีสีสันเฉพาะตัว สร้างมูลค่าเพิ่มได้
12.ปฏิทินตั้งโต๊ะเก่า สามารถนำไปบริจาคให้กับมูลนิธิคนตาบอดเพื่อใช้ประโยชน์ทำเป็นสมุดเรียนอักษรเบลได้
13.กระดาษปฏิทินส่วนใหญ่มีคุณสมบัติดูดซับน้ำ เมื่อไม่ใช้งานแล้ว สามารถนำมาตัดทำเป็นที่รองแก้ หรือรองหม้อที่มีความร้อนไม่ให้สัมผัสพื้นผิวที่ไม่ทนต่อความร้อนโดยตรงได้
14.สามารถนำไปใช้เป็นภาพศิลปะสำหรับการตกแต่งผนังด้วยการใส่กรอบเพิ่มความโดดเด่น สร้างความแปลกใหม่ให้บ้านดูสวยไปอีกแบบได้
15.กระดาษปฏิทินขนาดใหญ่ สามารถเก็บไว้ใช้เป็นกระดาษห่อของขวัญที่แปลกตาและสวยงามได้
ประเภทของปฏิทินมีอะไรบ้าง?
1.ปฏิทินแบบตั้งโต๊ะ
เป็นปฏิทินที่ผลิตจากกระดาษแข็งเป็นส่วนใหญ่ ใช้งานได้สะดวก ออกแบบให้มีขนาดกะทัดรัด ไม่เกะกะ ตั้งวางบนโต๊ะได้สะดวก มีให้เลือกหลายขนาด
2.ปฏิทินแบบแขวนผนัง
ถือว่าเป็นรูปแบบของปฏิทินที่นิยมใช้งานมาอย่างยาวนาน ด้านบนจะเป็นตะขอแขวน มีขนาดใหญ่ โดยทั่วไปจะอยู่ที่ขนาด 15×21 นิ้ว วิธีใช้งานคือการเปิดขึ้นเพื่อดู หรือการฉีกเดือนที่ผ่านมาแล้วทิ้งไป
3.ปฏิทินแบบโปสเตอร์แผ่นเดี่ยว
มักเป็นปฏิทินขนาดใหญ่เหมือนโปสเตอร์ โดยในแผ่นเดียวจะมีทั้งหมด 12 เดือนของปีนั้น ๆ อยู่ พร้อมรายละเอียดต่าง ๆ ขึ้นอยู่กับการออกแบบ ส่วนใหญ่ใช้งานติดผนัง หรือแขวน มีความสวยงาม เป็นของแต่งบ้านไปในตัว
4.ปฏิทินแบบดิจิตอลพกพา
ปฏิทินที่ติดตั้งในมือถือของเราในยุคนี้ ใช้งานง่าย สามารถติดตั้งได้ผ่านแอปพลิเคชั่นในมือถือ มีให้เลือกหลากหลาย และยังมาพร้อมกับฟังก์ชั่นการใช้งานที่ตอบโจทย์ผู้ใช้ยุคใหม่อีกด้วย
เทคนิคการใช้ปฏิทินให้ได้ประสิทธิภาพ และสิ่งที่ควรระวัง
1.พยายายามใช้ลักษณะของปฏิทินที่ตอบโจทย์การใช้งาน ถ้าเป็นพนักงานที่ต้องนั่งทำงานอยู่กับโต๊ะเกือบทั้งวัน อาจเลือกใช้เป็นแบบตั้งโต๊ะ หรือใช้เป็นปฏิทินใส่ถ่านหน้าจอดิจิตอล เพื่อลดความเกะกะ มองเห็นได้ง่าย ส่วนใครที่เดินทางบ่อย ๆ ควรเลือกใช้ปฏิทินพกพา ออกแบบให้มีขนาดเล็ก มีทั้งแบบปฏิทินล้วน หรือเป็นทั้งปฏิทินและสมุดบันทึกในตัว
2.ถ้าเป็นคนขี้ลืม ให้เลือกใช้ปฏิทินที่ออกแบบให้มีพื้นที่สำหรับจดงานต่าง ๆ ลงไปด้วย
3.ถ้ามีงานในปริมาณมากต่อวัน และไม่รู้ว่าจะเรียงลำดับงานไหนก่อนหลัง ปฏิทินดิจิตอลแบบมีฟังก์ชั่นเตือนความจำ จะช่วยลดการผิดพลาดในการทำงานได้
4.ระวังการลืมเปลี่ยนหน้าปฏิทินแบบกระดาษ เพราะจะทำให้ดูวันที่ผิด อาจจะเป็นวันที่เดียวกัน แต่วันไม่ตรงกัน เนื่องมาจากเดือนที่เปิดอยู่เป็นเดือนที่ผ่านมาแล้ว หรือเดือนที่กำลังจะถึง ทำให้เกิดการนัดหมาย หรือการทำกิจกรรมต่าง ๆ ที่วางแผนไว้ผิดพลาดตามมาได้
จะเห็นได้ว่าปฏิทินนั้นมีให้เลือกหลายรูปแบบ เป็นหนึ่งในสิ่งจำเป็นในชีวิตประจำวันที่ขาดไม่ได้ หากนำไปใช้งานได้อย่างเหมาะสมกับไลฟ์สไตล์ ก็จะกลายเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์อย่างมากมายเลยทีเดียว