
มันสำปะหลัง คือ พืชหัวชนิดหนึ่งที่มีลักษณะเป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก อายุอยู่ได้หลายปี เป็นพืชอาหารที่สำคัญของโลก โดยเฉพาะในเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน มีบทบาทสำคัญในอุตสาหกรรมอาหารและอุตสาหกรรมอื่นๆ
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:
- ลำต้น: ตั้งตรง สูงประมาณ 2-4 เมตร มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 3-6 เซนติเมตร
- ใบ: มีก้านใบยาวติดกับลำต้น แผ่นใบเว้าเป็นแฉกมี 3-9 แฉก
- ดอก: มีดอกตัวผู้และดอกตัวเมียอยู่ในช่อดอกเดียวกัน แต่แยกกันคนละดอก
- ผล: แบบแคปซูลทรงกลม มี 3 เมล็ดใน 1 ผล
- ราก: เป็นส่วนที่สำคัญที่สุด คือ หัวมันสำปะหลัง ซึ่งเป็นแหล่งสะสมอาหาร มีลักษณะเรียวยาว มีหลายขนาดและสีผิวแตกต่างกันไปตามพันธุ์
การปลูกมันสำปะหลังในประเทศไทย:
- เป็นพืชเศรษฐกิจสำคัญ: ประเทศไทยเป็นผู้ผลิตและส่งออกมันสำปะหลังรายใหญ่ของโลก
- ปลูกได้ทั่วประเทศ: สามารถปลูกได้ในดินเกือบทุกชนิด ทนแล้งได้ดี จึงเป็นพืชทางเลือกสำหรับเกษตรกรในช่วงฤดูแล้ง
ประโยชน์ของมันสำปะหลัง
มันสำปะหลังเป็นพืชที่มีประโยชน์หลากหลาย ทั้งในด้านการบริโภค อุตสาหกรรม และพลังงาน สามารถสรุปประโยชน์ของมันสำปะหลังได้ดังนี้:
1. ด้านการบริโภค:
- อาหารมนุษย์:
- หัวมันสำปะหลังเป็นแหล่งคาร์โบไฮเดรตที่สำคัญ สามารถนำมาแปรรูปเป็นอาหารหลากหลายชนิด เช่น แป้งมันสำปะหลัง เผือก มันเส้น สาคู เส้นก๋วยเตี๋ยว ขนมอบต่างๆ
- ยอดอ่อนและใบอ่อนสามารถนำมารับประทานเป็นผักได้ มีวิตามินและแร่ธาตุต่างๆ
- อาหารสัตว์:
- กากมันสำปะหลังที่เหลือจากการผลิตแป้ง สามารถนำไปใช้เป็นอาหารสัตว์ได้ มีโปรตีนและพลังงานสูง
2. ด้านอุตสาหกรรม:
- อุตสาหกรรมอาหาร:
- แป้งมันสำปะหลังใช้เป็นส่วนผสมในอาหารหลายชนิด เช่น ซอส เครื่องปรุงรส ลูกกวาด ไอศกรีม
- ใช้เป็นสารเพิ่มความข้นหนืดและคงตัวในอาหาร
- อุตสาหกรรมอื่นๆ:
- แป้งมันสำปะหลังใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ เช่น
3. ด้านพลังงาน:
- เอทานอล: สามารถนำไปผลิตเอทานอล ซึ่งเป็นเชื้อเพลิงชีวภาพที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ใช้เป็นส่วนผสมในน้ำมันเชื้อเพลิงหรือใช้เป็นเชื้อเพลิงโดยตรง
4. ด้านอื่น ๆ:
- การแพทย์: มีการศึกษาพบว่าสารบางชนิดในมันสำปะหลังอาจมีฤทธิ์ช่วยลดคอเลสเตอรอล และมีศักยภาพในการพัฒนายาบางชนิด
- สิ่งแวดล้อม: การปลูกมันสำปะหลังช่วยในการอนุรักษ์ดินและน้ำ ป้องกันการพังทลายของดิน และช่วยเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดิน

ข้อควรระวัง:
- สารพิษ: หัวมันสำปะหลังบางพันธุ์มีสารพิษไซยาไนด์ ต้องผ่านกระบวนการแปรรูปที่ถูกต้องก่อนนำมารับประทาน
มันสำปะหลังเป็นพืชที่มีประโยชน์หลากหลาย และมีบทบาทสำคัญทั้งในด้านเศรษฐกิจและความมั่นคงทางอาหารของประเทศไทยและของโลก
เห็นว่าบทความนี้มีประโยชน์ โปรดแชร์....