เทียนคืออะไร ประโยชน์ การเลือกใช้งานและข้อควรระวัง
เทียน(candle) บางครั้งเรียกกันว่าเทียนไข เป็นอุปกรณ์ที่นิยมใช้งานเพื่อให้แสงสว่างในเวลากลางคืน บางชนิดใช้จุดเพื่อให้มีกลิ่นหอม และเพื่อบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ตนเคารพนับถือ เทียนถูกใช้งานอย่างแพร่หลายทั่วโลกมาหลายศตวรรษ และสิ่งนี้รู้จักกันมาตั้งแต่ยุคโบราณ ส่วนประกอบหลักคือแท่งเทียนซึ่งทำจากขี้ผึ้ง ไขถั่วเหลือง หรืออาจจะเป็นพาราฟิน ด้านในจะมีส่วนของไส้เทียนอยู่ มีทั้งแบบผ้า แบบแผ่นไม้ ขึ้นอยู่กับการออกแบบของแต่ละแหล่งผลิต ไส้เทียนที่ยื่นออกมาเพื่อใช้สำหรับจุด โดยทั่วไปจะเคลือบขี้ผึ้งบาง ๆ เอาไว้เล็กน้อย เมื่อจุดไขจะค่อย ๆ ละลายแล้วซึมลงไปตามไส้ ซึ่งจะกลายเป็นก๊าซระเหยและติดไฟ จึงทำให้เกิดเป็นเปลวสว่างขึ้นมา
ประโยชน์ของเทียน
1.ใช้เพื่อช่วยให้เกิดแสงสว่างในยามค่ำคืน หรือในที่มืด เหมาะสำหรับพื้นที่ ๆ ไม่มีไฟฟ้า
2.ใช้เป็นตัวช่วยให้ความร้อนได้ จึงนิยมนำมาประยุกต์ใช้สำหรับอุ่นเครื่องดื่ม หรือเพิ่มความอบอุ่นให้ร่างกายที่อยู่ในสภาพอากาศหนาว
3.เทียนใช้เป็นตัวจุดชนวนแทนไม้ขีดหรือไฟแช็กได้
4.ไขของเทียนที่ทำจากขี้ผึ้งแท้ สามารถนำมาละลายใช้ทาผิว ช่วยให้เกิดความชุ่มชื้นได้
5.ในอดีตเทียนถูกใช้เป็นนาฬิกาจับเวลา ตั้งแต่เริ่มจุดเทียนจนถึงเทียนดับ โดยการนับเวลาจะแตกต่างกันออกไปตามขนาดของเทียน หากต้องการยืดเวลาก็สามารถใช้เทียนแท่งใหญ่ขึ้น หรือหากต้องการจับเวลาสั้น ๆ สามารถใช้เทียนแท่งเล็กได้
6.ไขของเทียนช่วยทำให้เฟืองของลิ้นชักลื่นขึ้น เปิดปิดได้ง่าย ด้วยการนำส่วนของไขเทียนไปทาตรงรางของลิ้นชักทั้งสองด้าน จากนั้นลองเลื่อนเข้าออกดู จะช่วยให้ใช้งานได้ง่ายขึ้น
7.ไขเทียนช่วยเพิ่มความลื่นให้กับหน้าต่างและประตูที่ต้องเปิดเข้าออก ลดการสึกหรอของบานพับให้น้อยลง
8.ใช้ลดเสียงดังจากการเปิดและปิดบานพับ โดยการหยดไขเทียนที่ละลายลงไป จะช่วยลดการเสียดสี ทำให้เปิดใช้งานบานพับได้ เสียงดังจะหายไป
9.สามารถละลายเทียนไขจนกลายเป็นไขนิ่ม ๆ ที่ยังไม่แข็งตัว นำไปอุดรอยรั่วตามจุดต่าง ๆ รอบบ้านได้ดี โดนน้ำได้ เพราะไขจะไม่ละลายในน้ำ อุดได้ทั้งรอยเล็กไปจนถึงรอยรั่วขนาดใหญ่
10.เทียนไขสีเหลืองสามารถใช้แก้รอยบุบของเฟอร์นิเจอร์ได้ ด้วยการขูดเอาเทียนไขไปทำการละลายด้วยความร้อน แต่อย่าให้ไหม้ จากนั้นนำมาป้ายตามรอยบุบ เกลี่ยให้เนียน แล้วรอให้แห้งประมาณ 30-60 วินาที
11.ช่วยแก้ไขซิปที่ติดหรือมีปัญหาการรูดเปิดและปิด โดยเฉพาะซิปของสินค้าใหม่ ๆ เพียงใช้เทียนไขถูลงไปบนตัวซิปแล้วลองรูดไปมา ถูเพิ่มลงไปจนกว่าจะดีขึ้น จะช่วยให้ซิปลื่น รูดง่ายไม่ติดขัด
12.ควันของเทียนไขจุดเอาไว้ใกล้ตัวในระยะไม่เกินเมตร จะช่วยลดอาการแสบตาจากการปอกหัวหอมติดต่อกันนาน ๆ ได้ โดยที่กลิ่นและควันทำหน้าที่ดูดซับสารระเหยที่ออกมาจากหัวหอมนั่นเอง
13.เทียนถูกประยุกต์นำไปใช้เป็นผลิตภัณฑ์เครื่องหอม สำหรับจุดภายในที่พักอาศัย ทำให้เกิดความผ่อนคลาย
14. ใช้เป็นกาวสำหรับปิดผนึกซองจดหมาย ห่อพัสดุ เพิ่มความสวยงาม เพิ่มมูลค่าให้สิ่งของดูมีเสน่ห์
ประเภทของเทียนกับการใช้งาน
1.เทียนจากขี้ผึ้ง – จะมาจากไขผึ้ง เหมาะสำหรับใช้งานภายในบ้าน เพราะเผาไหม้ได้หมด ฟอกอากาศได้ แสงไฟมีโทนสีอบอุ่น ทำให้ผ่อนคลาย
2.เทียนจากไขถั่วเหลือง – เป็นเทียนที่มาจากธรรมชาติเช่นเดียวกัน ไม่มีส่วนผสมของสารสังเคราะห์ เผาไหม้สะอาด เปลวไฟสวยงาม สว่างเป็นพิเศษ
3.เทียนจากขี้ผึ้งพาราฟิน – วัตถุดิบได้มาจากผลพลอยได้ของปิโตรเลียม ซึ่งไม่มีสี นิยมนำใช้ทำเทียนกันอย่างแพร่หลาย เพราะราคาถูก นิยมใช้ทำเทียนหอม เก็บรักษากลิ่นได้ดี แต่จะต้องใช้งานในพื้นที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก เพื่อป้องกันสารพิษจากการเผาไหม้
ข้อควรระมัดระวังในการใช้เทียน
1.เทียนเป็นอุปกรณ์ไวไฟ ดังนั้นจะต้องระมัดระวังตำแหน่งที่วาง ไม่ให้อยู่ใกล้กับวัสดุที่ติดไฟได้ง่าย
2.ระวังอย่าจุดเทียนทิ้งเอาไว้โดยไม่มีคนดูแล เพราะอาจทำให้เกิดอัคคีภัย เป็นอันตรายจนกลายเป็นเพลิงไหม้ขนาดใหญ่ได้
3.เปลวไฟมีความร้อน จึงต้องระวังไม่ให้สัมผัสกับผิวหนัง เพราะจะทำให้เกิดเป็นแผลลวก เมื่อหายดีแล้วจะกลายเป็นแผลเป็นได้
4.เทียนที่ดับใหม่ ๆ ส่วนของขี้ผึ้งมีความร้อนและยังอยู่ในลักษณะเป็นของเหลว ดังนั้นระวังการเคลื่อนย้ายเทียน ขี้ผึ้งอาจกระเด็นหกหรือหยดใส่ผิวหนังจนบาดเจ็บตามมาได้
5.หลีกเลี่ยงการจุดเทียนในพื้นที่ ๆ ปิดมิดชิด เพราะจะมีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์หลงเหลืออยู่เมื่อเทียนเผาไหม้ไม่ดีพอ หากสูดดมเข้าไปในปริมาณมาก จะเกิดอาการวิงเวียน มึนงง และหมดสติได้
เทียนหรือเทียนไข ถือว่าเป็นอุปกรณ์ที่ถูกคิดค้นขึ้นมาเพื่อประโยชน์ในการใช้งาน พัฒนาขึ้นมาอย่างมากตั้งแต่สมัยก่อน ทั้งการให้แสงสว่างและความร้อน ซึ่งเชื่อว่ามีต้นกำเนิดมาตั้งแต่ยุคหินโบราณ จนปัจจุบันสามารถนำไปต่อยอดได้หลากหลาย รูปทรงเทียนมีการออกแบบให้ดูน่าดึงดูด ถูกเติมแต่งให้กลายเป็นส่วนประกอบของงานประดับ และของฝากในวันเทศกาลสำคัญที่น่าสนใจอีกด้วย
