ประโยชน์ของผ้าซิ่น

ผ้าซิ่นคืออะไร มีประโยชน์ วิธีการใช้งาน และอันตรายอะไรบ้าง?

ผ้าซิ่น(Sarong) คือ ผ้าที่ถูกทอด้วยเส้นใยที่สร้างจากหนึ่งหรือหลายชนิดของใยธรรมชาติ เช่น ใยไหม ใยมัด ใยฝ้าย ซึ่งทำให้ผ้าซิ่นมีลักษณะพิเศษ คือความอ่อนนุ่ม ทนทาน และสวยงาม ส่วนใหญ่ใช้งานในการทำเสื้อผ้า และงานหลากหลายประเภท

ผ้าซิ่นถือว่าเป็นเสน่ห์ของผืนผ้าที่มาจากการถักทอ นับตั้งแต่อดีตที่ใช้วิธีการทำด้วยมือ มาจนถึงการใช้เครื่องจักรเข้ามาช่วยเพื่อให้ผ้าทอขึ้นมาเป็นผืนได้รวดเร็วขึ้น โดยมีกระบวนการหลากหลายขั้นตอนกว่าจะมาเป็นผ้าซิ่นสักผืนได้ จึงไม่แปลกนักหากผ้าทอชนิดนี้จะยังคงได้รับความนิยม เพราะมีเอกลักษณ์ที่น่าสนใจ และสะท้อนความสวยงาม ความน่าเคารพนับถือให้แก่ผู้สวมใส่

โดยทั่วไปเป็นผ้านุ่งที่นิยมสวมใส่ในผู้หญิง ตัดเย็บให้มีความสวยงามเหมาะสมกับแต่ละท้องถิ่น จึงมีความต่างกันออกไป โดยเฉพาะในภาคอีสานและภาคเหนือของประเทศไทย มีประวัติยาวนานมาตั้งแต่ในสมัยโบราณ ตั้งแต่การทอผ้าถือกำเนิดขึ้น ตามบ้านเรือนต่าง ๆ จะสอนให้ผู้หญิงฝึกทอผ้าด้วยตัวเองสำหรับสวมใส่ในพิธีสำคัญ เช่น งานแต่งงาน, งานบวช เป็นต้น เมื่อสวมใส่จะสะท้อนให้เห็นความสวยงามร่วมกับฝีมือในการทอของผู้สวมใส่เอง ยิ่งใครทำได้สวยงาม ยิ่งเป็นที่กล่าวขาน ได้รับการชื่นชมจากผู้คนจำนวนมาก นอกจากนี้ผ้าซิ่นที่มีความวิจิตรบรรจงเป็นพิเศษ สามารถใช้บอกสถานะทางสังคมได้อีกด้วย

ประโยชน์ของผ้าซิ่น

1.นำมาตัดเย็บใช้เป็นเครื่องนุ่งห่มเพื่อปกปิดร่างกาย และยังช่วยเรื่องการสวมใส่เพื่อความสวยงาม โดยเฉพาะในกลุ่มผู้หญิงที่ต้องการสร้างความมั่นใจให้ตัวเอง

2.เป็นผ้าทอที่สะท้อนฐานะทางสังคมได้ ยิ่งลวดลายสวยงาม ยิ่งช่วยเพิ่มความมั่นใจให้กับผู้สวมใส่ไปในตัว

3.ผ้าซิ่นที่ยังไม่ผ่านการตัดเย็บ สามารถนำมาตัดออกแบบให้เป็นรูปทรงตามที่ต้องการตามยุคสมัย สวมใส่สำหรับเด็กรุ่นใหม่ได้อีกด้วย

4.สามารถนำไปมอบให้เป็นของขวัญสำหรับญาติผู้ใหญ่ในโอกาสพิเศษต่าง ๆ เช่น งานบวช งานแต่งงาน หรืองานวันเกิด เป็นต้น

5.ใช้สวมใส่ในงานประเพณีสำคัญ ซึ่งถือว่าเป็นชุดที่งดงามวิจิตรบรรจงในการถักทอ ดังนั้นจึงเป็นเสมือนการให้เกียรติงานสำคัญดังกล่าว

6.ใช้ผ้าซิ่นที่ไม่ใช้แล้วมาตัดเย็บใหม่เป็นที่รองแก้ว ทำให้ดูสวยงามและมีเอกลักษณ์โดดเด่นไม่ซ้ำใคร

7.สามารถนำเอาผ้าซิ่นมาใช้เป็นผ้าห่อของขวัญ แทนกระดาษ ทำให้ของขวัญชิ้นนั้น ๆ ดูมีมูลค่าและแปลกตา แถมยังนำเอาผืนผ้าที่ห่อไปใช้ประโยชน์ในด้านอื่น ๆ ได้ โดยไม่ต้องทิ้งอีกด้วย

8.เนื่องจากเป็นการถักทอกันภายในครอบครัว การทอผ้าซิ่นจึงช่วยทำให้เกิดความแน่นแฟ้น และสร้างสามัคคีร่วมกัน ทำให้เกิดการสืบสานภูมิปัญญาโบราณไม่ให้สูญหายไป

9.นำมาตัดเย็บทำเป็นกระเป๋าสตางค์ กระเป๋าหิ้ว หรือกระเป๋าผ้าหลากหลายขนาดได้ ด้วยสีสันที่สวยงาม ทำให้เป็นงานแฟชั่นแห่งยุคสมัยใหม่ที่น่าสนใจได้

10.ผ้าซิ่นเก่าที่ไม่ใช้แล้ว สามารถนำมาตัดเย็บให้กลายเป็นตุ๊กตาที่ดูมีเอกลักษณ์สะท้อนความสวยงามที่ไม่เหมือนใคร สร้างมูลค่าให้กับผ้าซิ่นมือสองที่ยังคงสภาพดีอยู่ได้

11.ใช้สวมใส่สำหรับนางงาม หรือนางรำ เพื่อขึ้นโชว์ สร้างจุดเด่นให้เกิดความสวยงาม และดูมีมนต์ขลัง

12.นอกจากสวมใส่คล้ายผ้าถุงแล้ว ยังสามารถนำเอาผ้าไปตัดเย็บเป็นเสื้อรูปทรงหลากหลาย ด้วยการผสมผสานกับเนื้อผ้าอื่น ๆ ทำให้เกิดเป็นลวดลายแบบใหม่ สวยงามและทันสมัยมากยิ่งขึ้น

13.นำผ้าซิ่นมาตัดเย็บเป็นเส้นขนาดเล็ก เพื่อใช้เป็นเชือกผูกโบว์ของขวัญ ทำให้ดูสวยงามมีราคามากขึ้น

วิธีการใช้งานผ้าซิ่นให้ถูกต้อง

หลักในการสวมใส่ผ้าซิ่นให้เหมาะสมและถูกต้องตามประเพณีที่สืบทอดต่อกันมา มีดังนี้

1.สวมใส่ผ้าซิ่นให้ส่วนปลายเท่ากัน ผ้าไม่เกยกันเมื่อสวมใส่แล้ว โดยตีนของผ้าซิ่นเมื่อเท่ากันแล้วจะทำให้เกดความสวยงาม ไม่บิดเบี้ยว ดูเป็นสาวเรียบร้อยและดูมีเสน่ห์

2.โดยทั่วไปควรใส่ผ้าซิ่นให้สูงกว่าตาตุ่มขึ้นมา 2 ข้อมือ โดยเฉพาะการสวมใส่เพื่องานพิธี ซึ่งทำให้ดูน่ามอง และยังช่วยให้เดินเหินได้สะดวก ไม่สะดุดปลายผ้า

3.ส่วนที่เรียกว่าหัวซิ่นเป็นส่วนสำคัญ สะท้อนถึงฐานะของผู้สวมใส่ ดังนั้นควรโชว์ลายหัวซิ่นให้ชัดเจน ไม่ปล่อยชายเสื้อทับ

อย่างไรก็ตามในปัจจุบัน การสวมใส่ผ้าซิ่นในชีวิตประจำวันไม่ต้องเน้นความถูกต้องมากจนเกินไป สามารถเลือกแต่งเข้ากับเครื่องประดับต่าง ๆ ร่วมได้ เพื่อให้เหมาะสมกับยุคสมัยที่เปลี่ยนไปจากอดีตนั่นเอง

อันตรายที่ควรระวังจากผ้าซิ่น

1.ระมัดระวังการสวมใส่ผ้าซิ่นที่ยาวเกินไป อาจทำให้เหยียบปลายซิ่นหกล้มจนเป็นอันตรายได้ ดังนั้นควรสวมใส่ให้สูงขึ้นมาตามคำแนะนำเหนือตาตุ่มขึ้นไป

2.ผ้าซิ่นที่ดีจะต้องผลิตจากสีย้อมที่ไม่เป็นพิษ ซึ่งหากเลือกเส้นใยที่ไม่มีคุณภาพมาถักทอ เสี่ยงที่จะเกิดอาการระคายเคืองต่อผิวหนัง นำไปสู่อาการแพ้อย่างรุนแรงตามมาได้

3.ผ้าซิ่นที่ไม่มีคุณภาพ อาจมีสารเคมีอันตรายสะสมอยู่ อาจเข้าสู่ร่างกายผ่านการสูดดมหรือสัมผัส นำไปสู่การเจ็บป่วย ทำให้ร่างกายเกิดความผิดปกติโดยไม่ทันระวังในระยะยาว

จะเห็นได้ว่าผ้าซิ่นมีหลากหลายลวดลาย และมักจะใช้การถักทอด้วยมือ เป็นวิถีชาวบ้านตามชุมชน ซึ่งถือว่ามีคุณค่า โดดเด่นด้วยงานมือที่ต้องใช้ความอดทน และความสามารถรังสรรค์ลวดลายให้ออกมาสวยงาม จึงเป็นเครื่องแต่งกายที่ได้รับความนิยมมาจนถึงทุกวันนี้