
รถโรงเรียน คือ ยานพาหนะที่ถูกออกแบบหรือจัดให้บริการเพื่อรับ-ส่งนักเรียนจากบ้านไปโรงเรียนและจากโรงเรียนกลับบ้าน รถโรงเรียนมักมีขนาดใหญ่และสามารถบรรทุกนักเรียนได้หลายคนในคราวเดียว โดยมักจะมีการออกแบบให้ปลอดภัยและสะดวกต่อการเดินทางของเด็ก ๆ
ในบางประเทศ รถโรงเรียนจะมีสีและเครื่องหมายเฉพาะ เช่น ในสหรัฐอเมริกาที่รถโรงเรียนมักจะเป็นสีเหลืองสดเพื่อให้มองเห็นได้ง่าย ส่วนในบางประเทศ รถโรงเรียนอาจจะใช้รถประเภทต่าง ๆ ที่มีการติดสติกเกอร์หรือป้ายบอกว่าเป็นรถสำหรับนักเรียน เพื่อให้ผู้ใช้ถนนคนอื่นระมัดระวังมากขึ้น
มาตรฐานรถโรงเรียน
มาตรฐานรถโรงเรียนเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งเพื่อความปลอดภัยของนักเรียน โดยทั่วไปแล้ว มาตรฐานรถโรงเรียนจะครอบคลุมด้านต่าง ๆ ดังนี้
1. โครงสร้างและตัวถัง
- ความแข็งแรง: ตัวถังต้องมีความแข็งแรง ทนทานต่อการชน และ การกระแทก วัสดุที่ใช้ต้องได้มาตรฐาน และ ผ่านการทดสอบ ตามที่กำหนด
- สี: ต้องใช้สีเหลือง ซึ่งเป็นสีที่มองเห็นได้ชัดเจน แม้ในระยะไกล เพื่อเตือนให้ผู้ขับขี่รถยนต์คนอื่นๆ เพิ่มความระมัดระวัง
- ประตู: ต้องมีประตูขึ้น-ลง อย่างน้อย 2 แห่ง และ ประตูฉุกเฉิน อย่างน้อย 1 แห่ง ประตูต้องแข็งแรง และ เปิด-ปิด ได้สะดวก
- หน้าต่าง: ต้องทำจากวัสดุที่ปลอดภัย เช่น กระจกนิรภัย และ มีขนาดที่เหมาะสม เพื่อให้นักเรียนสามารถมองเห็นทัศนียภาพภายนอกได้
- พื้น: ต้องทำจากวัสดุที่ไม่ลื่น และ ง่ายต่อการทำความสะอาด
2. อุปกรณ์และระบบความปลอดภัย
- เข็มขัดนิรภัย: ทุกที่นั่งต้องมีเข็มขัดนิรภัย แบบคาด 3 จุด ที่ได้มาตรฐาน และ สามารถใช้งานได้จริง
- เบาะนั่ง: ต้องได้มาตรฐาน มีพนักพิงศีรษะ และ ระยะห่างที่เหมาะสม เพื่อป้องกันการบาดเจ็บ ในกรณีที่เกิดอุบัติเหตุ
- ระบบเบรก: ต้องมีประสิทธิภาพ สามารถหยุดรถได้ ในระยะทางที่กำหนด
- ระบบไฟส่องสว่าง: ต้องมีไฟหน้า ไฟท้าย ไฟเลี้ยว และ ไฟเบรก ที่ได้มาตรฐาน และ ส่องสว่างเพียงพอ
- กระจกมองหลัง: ต้องมีกระจกมองหลัง และ กระจกมองข้าง ที่ได้มาตรฐาน และ สามารถมองเห็นได้ชัดเจน
- อุปกรณ์ป้องกันอัคคีภัย: ต้องมีถังดับเพลิง และ อุปกรณ์แจ้งเหตุเพลิงไหม้
- อุปกรณ์ปฐมพยาบาล: ต้องมีชุดปฐมพยาบาลเบื้องต้น พร้อมคู่มือการใช้งาน
- อุปกรณ์อื่นๆ: เช่น ค้อนทุบกระจก, ไฟฉุกเฉิน, และ แตร ที่ได้มาตรฐาน

3. ระบบอื่นๆ
- เครื่องปรับอากาศ: ควรมีเครื่องปรับอากาศ เพื่อให้นักเรียน เดินทางได้อย่างสะดวกสบาย
- ระบบ GPS Tracking: ควรมีระบบ GPS Tracking เพื่อติดตามตำแหน่งของรถ และ แจ้งเตือนผู้ปกครอง เมื่อรถใกล้ถึงจุดรับส่ง
- กล้องวงจรปิด: ควรติดตั้งกล้องวงจรปิด เพื่อบันทึกเหตุการณ์ภายในรถ และ เป็นหลักฐาน หากเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน
- ป้ายแสดง: ต้องมีป้ายแสดงข้อความ “รถโรงเรียน” ทั้งด้านหน้าและด้านท้ายรถ อย่างชัดเจน
- ไฟสัญญาณ: ต้องมีไฟสัญญาณสีเหลืองอำพันหรือสีแดง แบบกระพริบ เพื่อเตือนให้รถคันอื่น หยุดรถ ขณะที่นักเรียนกำลังขึ้นหรือลงจากรถ
4. การตรวจสอบและบำรุงรักษา
- การตรวจสภาพรถ: ต้องมีการตรวจสภาพรถ เป็นประจำ ตามระยะเวลาที่กำหนด โดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
- การบำรุงรักษา: ต้องมีการบำรุงรักษา ตามระยะทาง หรือ ตามคู่มือประจำรถ เพื่อให้รถอยู่ในสภาพที่พร้อมใช้งาน
มาตรฐานรถโรงเรียน อาจแตกต่างกันไป ในแต่ละประเทศ หรือ แต่ละพื้นที่ แต่โดยทั่วไปแล้ว มุ่งเน้น ความปลอดภัยของนักเรียน เป็นสำคัญ
หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น
- กรมการขนส่งทางบก: กำหนดมาตรฐาน และ ข้อกำหนด เกี่ยวกับรถ และ คนขับรถโรงเรียน
- กระทรวงศึกษาธิการ: กำหนดนโยบาย และ มาตรการ เกี่ยวกับ ความปลอดภัยในการเดินทางของนักเรียน
- โรงเรียน: มีหน้าที่ ในการจัดหารถโรงเรียน ที่ได้มาตรฐาน และ ดูแล ความปลอดภัยของนักเรียน
การร่วมมือกัน ของทุกภาคส่วน จะช่วยให้ มาตรฐานรถโรงเรียน มีประสิทธิภาพ และ ช่วยลดอุบัติเหตุ ที่อาจเกิดขึ้นกับนักเรียนได้