
การขูดหินปูน คือ กระบวนการทำความสะอาดฟันโดยทันตแพทย์ เพื่อกำจัดคราบหินปูน (หินน้ำลาย) ที่สะสมอยู่บนผิวฟันและบริเวณร่องเหงือก คราบหินปูนเกิดจากการสะสมของแร่ธาตุในน้ำลายรวมกับคราบจุลินทรีย์ หากไม่ขจัดออกจะทำให้เกิดโรคเหงือกอักเสบและโรคปริทันต์ได้
ขั้นตอนการขูดหินปูน:
- ตรวจสภาพช่องปาก: ทันตแพทย์จะตรวจสภาพช่องปากและฟันเพื่อประเมินปริมาณหินปูนและความรุนแรงของโรคเหงือก
- ขูดหินปูนเหนือเหงือก: ใช้เครื่องมือขูดหินปูนแบบมือหรือเครื่องขูดหินปูนอัลตราโซนิก (ใช้คลื่นเสียงความถี่สูง) เพื่อขจัดหินปูนที่อยู่เหนือเหงือก
- ขูดหินปูนใต้เหงือก: หากมีหินปูนสะสมอยู่ใต้เหงือก ทันตแพทย์จะใช้เครื่องมือพิเศษขูดออกอย่างระมัดระวัง
- เกลารากฟัน: ขัดผิวรากฟันให้เรียบ เพื่อป้องกันการสะสมของคราบจุลินทรีย์และหินปูนในอนาคต
- ขัดฟัน: ใช้ยาขัดฟันเพื่อขจัดคราบสีและทำให้ผิวฟันเรียบขึ้น
ความถี่ในการขูดหินปูน:
โดยทั่วไปแนะนำให้ขูดหินปูนทุก 6 เดือน แต่ความถี่อาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับสภาพช่องปากและความเสี่ยงของแต่ละบุคคล ทันตแพทย์จะแนะนำความถี่ที่เหมาะสมให้คุณ
ประโยชน์ของการขูดหินปูน:
การขูดหินปูนฟันมีประโยชน์มากมายต่อสุขภาพช่องปากและฟันของคุณ ดังนี้
- ป้องกันและรักษาโรคเหงือก: หินปูนเป็นแหล่งสะสมของแบคทีเรียที่ทำให้เกิดโรคเหงือกอักเสบและโรคปริทันต์ การขูดหินปูนช่วยกำจัดแบคทีเรียเหล่านี้ ลดการอักเสบของเหงือก และป้องกันการลุกลามของโรคปริทันต์ ซึ่งอาจนำไปสู่การสูญเสียฟันได้
- ลดกลิ่นปาก: แบคทีเรียในหินปูนเป็นสาเหตุสำคัญของกลิ่นปาก การขูดหินปูนช่วยกำจัดแบคทีเรียและลดกลิ่นปาก ทำให้ลมหายใจสดชื่น
- ฟันขาวสะอาดขึ้น: หินปูนที่สะสมทำให้ฟันดูเหลืองและหมองคล้ำ การขูดหินปูนช่วยขจัดคราบเหลืองเหล่านี้ ทำให้ฟันขาวสะอาดขึ้น
- ป้องกันฟันผุ: หินปูนเป็นแหล่งสะสมของแบคทีเรียที่ทำให้เกิดฟันผุ การขูดหินปูนช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดฟันผุ
- ตรวจพบปัญหาสุขภาพช่องปากอื่นๆ: ในระหว่างการขูดหินปูน ทันตแพทย์สามารถตรวจพบปัญหาสุขภาพช่องปากอื่นๆ เช่น ฟันผุ รอยโรคในช่องปาก หรือมะเร็งช่องปากได้ตั้งแต่เนิ่นๆ ซึ่งจะช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น
- ประหยัดค่าใช้จ่ายในระยะยาว: การขูดหินปูนเป็นประจำช่วยป้องกันปัญหาสุขภาพช่องปากที่รุนแรง ซึ่งอาจต้องเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาสูงในอนาคต
- เพิ่มความมั่นใจ: ฟันที่สะอาดและแข็งแรง ช่วยเพิ่มความมั่นใจในการยิ้มและพูดคุย
ข้อแนะนำ:
- ควรขูดหินปูนทุก 6 เดือน หรือตามคำแนะนำของทันตแพทย์
- ดูแลสุขภาพช่องปากให้ดีด้วยการแปรงฟันอย่างถูกวิธี ใช้ไหมขัดฟัน และใช้น้ำยาบ้วนปาก
- หลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูง ซึ่งเป็นสาเหตุของหินปูน
การขูดหินปูนเป็นส่วนสำคัญในการดูแลสุขภาพช่องปาก หากคุณมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับการขูดหินปูน ควรปรึกษาทันตแพทย์เพื่อขอคำแนะนำ

ข้อเสียของการขูดหินปูนฟัน
แม้ว่าการขูดหินปูนฟันจะมีประโยชน์มากมาย แต่ก็อาจมีข้อเสียบ้างเล็กน้อย ดังนี้
- อาการเสียวฟัน: หลังจากขูดหินปูน บางคนอาจมีอาการเสียวฟันเล็กน้อย โดยเฉพาะเมื่อดื่มน้ำเย็นหรือรับประทานอาหารร้อน อาการนี้มักจะหายไปเองภายในไม่กี่วัน หากอาการรุนแรงหรือเป็นเวลานาน ควรปรึกษาทันตแพทย์
- เหงือกอักเสบหรือมีเลือดออก: ในบางกรณี การขูดหินปูนอาจทำให้เหงือกอักเสบหรือมีเลือดออกเล็กน้อย โดยเฉพาะหากมีหินปูนสะสมอยู่มากหรือมีโรคเหงือกอยู่เดิม อาการเหล่านี้มักจะหายไปเองภายในไม่กี่วัน หากอาการรุนแรงหรือเป็นเวลานาน ควรปรึกษาทันตแพทย์
- ความรู้สึกไม่สบายเล็กน้อย: ระหว่างการขูดหินปูน บางคนอาจรู้สึกไม่สบายเล็กน้อยจากการสัมผัสของเครื่องมือกับฟันและเหงือก
- ค่าใช้จ่าย: การขูดหินปูนมีค่าใช้จ่าย ซึ่งอาจแตกต่างกันไปตามคลินิกและความรุนแรงของหินปูนที่สะสม อย่างไรก็ตาม การขูดหินปูนเป็นประจำถือเป็นการลงทุนเพื่อสุขภาพช่องปากในระยะยาว
- ฟันสึก: ในกรณีที่ขูดหินปูนผิดวิธี หรือเครื่องมือที่ใช้ไม่เหมาะสม อาจทำให้เกิดการสึกของฟันได้ แต่หากทำโดยทันตแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญและใช้อุปกรณ์ที่ได้มาตรฐาน โอกาสเกิดฟันสึกมีน้อยมาก
ข้อควรระวัง:
- ควรเลือกคลินิกทันตกรรมที่ได้มาตรฐานและมีทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
- แจ้งทันตแพทย์หากมีโรคประจำตัว หรือทานยาบางชนิดอยู่
- ปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์หลังการขูดหินปูนอย่างเคร่งครัด
แม้ว่าจะมีข้อเสียบ้าง แต่ประโยชน์ของการขูดหินปูนนั้นมีมากกว่า และเป็นสิ่งสำคัญในการดูแลสุขภาพช่องปากให้แข็งแรง หากคุณมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับการขูดหินปูน ควรปรึกษาทันตแพทย์เพื่อขอคำแนะนำ